Grupi vjetor prej 20 festash, këtë vit në Indi, tashmë ka përfunduar. E duhura është të pyesim saktësisht se çfarë arrijnë këto mbledhje. Për të fiksuarit pas procesit, çdo takim ndërkombëtar mes krerëve të shteteve apo diplomatëve është pozitiv, pavarësisht nëse arrihet diçka konkrete. G-20 ilustron këtë keqkuptim. Një mal me komunikata përfundimtare, deklaratat e përbashkëta dhe dokumentet e rezultateve kanë kontribuar në shpyllëzimin global, por pak më tepër.
Për më tepër, samitet e liderëve paraprihen nga takime të pafundme në nivel kabineti: ministra të jashtëm, ministra të thesarit dhe ministrat e mjedisit.
Konsideroni se çfarë i dha shtysë reale procesit vjetor të G-20, kriza financiare e vitit 2008. Në nëntor 2009, me historinë e tij pak të lëkundur, presidenti i ardhshëm i Këshillit Evropian Herman Van Rompuy (ish-kryeministër belg) shpalli vitin 2009 si “vitin e parë të qeverisjes globale, me krijimin e G-20 në mes të krizës financiare. Konferenca e klimës në Kopenhagë është një hap tjetër drejt menaxhimit global të planetit tonë”.
Puna e Van Rompuy-t ndihmon në shpjegimin e mendësisë së qeverisjes globale, e cila infekton G-20 dhe “institucione të tjera” ndërkombëtare. Këshilli Evropian përbëhet nga krerët e shteteve ose qeverive të Bashkimit Evropian. Presidenca e saj rrotullohej një herë në çdo gjashtë muaj midis anëtarëve, derisa Traktati i Lisbonës krijoi një mandat presidencial 30-mujor, i rinovueshëm një herë. Van Rompuy ishte presidenti i parë i zgjedhur kështu, duke e bërë atë në sytë e BE-së të barabartë me presidentin e Shteteve të Bashkuara. Nuk është çudi që ai ishte i kualifikuar për të folur për qeverisjen globale.
Shumë e panë fillimisht G-20 si një alternativë më të gjerë ndaj Grupit të Shtatë të Perëndimit global, që përfshin demokracitë industriale më të mëdha në botë. Vetë G-7 ka pasur uljet dhe ngritjet e veta. Për shembull, ajo u bë një G-8 duke shtuar Rusinë, por pushtimi i i Moskës në 2014 në Ukrainë rezultoi në dëbimin e saj. Ishte përgjigja e dobët e G-7 në vitin 2014 dhe më vonë, duke reflektuar dështimin kolektiv të Perëndimit për të ndëshkuar Rusinë, ajo që padyshim inkurajoi Moskën për të pushtuar Ukrainën edhe më tej vitin e kaluar. Sulmi galvanizoi G-7, çuditërisht, më shumë se çdo gjë në disa dekada.
Ndryshe edhe G-7, G-20 ka qenë pa mend. Për shkak se grupi përfshin Rusinë dhe Kinën, deklarata e tij përfundimtare e përbashkët në Indi përmbante vetëm një koment anodin mbi agresionin e paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës, madje edhe më i dobët se deklarata e saj e vitit 2022. Çdo anëtar i G-20 ka të drejtën e vetos mbi një deklaratë të liderëve konsensus, kështu që nuk duhet të jetë çudi që asgjë nuk ndodhi shumë këtë fundjavë në Nju Delhi, si në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, ku Rusia dhe Kina gjithashtu kanë të drejtën e vetos.
Kur u kërkohet të justifikojnë G-20, mbështetësit thonë pa ndryshim se ai ofron një platformë të dobishme për anëtarët që të bisedojnë në mënyrë dypalëshe jashtë takimit më të madh. Është e vërtetë që G-20 mundëson këtë version diplomatik të takimeve të shpejta, por po ashtu edhe shumë forume të tjera, jo vetëm hapja e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së javën e ardhshme në Nju Jork. Pyetja e vërtetë është nëse raundet e pafundme të takimeve të shkurtra kanë ndonjë dobi të matshme.
Takimi i Presidentit Biden të premten me kryeministrin indian Narendra Modi nuk nxori asgjë nga bashkimi me një mbledhje të G-20. Takimi mund të ketë pasoja të rëndësishme, siç mund të ketë njoftimi i Biden për lidhje të reja hekurudhore dhe detare midis Indisë, Lindjes së Mesme dhe Evropës. Por kjo mund të kishte ndodhur po aq lehtë, dhe ndoshta me një mbulim edhe më të madh mediatik, gjatë një vizite të pavarur nga presidenti amerikan. Ndalesa e dytë e Biden në këtë udhëtim, Vietnami, ishte gjithashtu strategjikisht korrekte – dhe u përmirësua nga mos rrethimi i tij në Hanoi nga një turmë e vogël liderësh të tjerë botërorë.
Shumë vëzhgues vunë re me saktësi se mungesat në Indi të Vladimir Putinit të Rusisë dhe Xi Jinping të Kinës i dhanë Bidenit një mundësi të vetme për të shprehur çështjen e Amerikës për çështjet kyçe. Por ka arsye thelbësore për të menduar se Kina dhe Rusia thjesht nuk e vlerësojnë G-20 aq shumë sa forumet e tjera. Putin nuk ka marrë pjesë që nga viti 2019, G-20 në Japoni (2020 është një samit virtual për të gjithë për shkak të pandemisë). Xi e kapërceu vitin 2021 (duke u transmetuar vetëm me video) si dhe këtë vit. Nëse G-20 do të ishte kaq i rëndësishëm, është e pashpjegueshme që Xi zgjodhi të mos bënte as një paraqitje të shkurtër, veçanërisht në Indi, ku mungesa e tij po merret si një shuplakë.
Nuk i heq asgjë Indisë dhe përgatitjeve të saj të gjera për këtë G-20, për të theksuar se sa të largëta janë këto takime. Në çështjet ndërkombëtare, pretendimi nuk është një bazë e shëndoshë për politikë. Eliminimi i takimeve të G-20 do të lironte kohën e liderëve për t’u fokusuar në çështje reale, jo në bukuritë diplomatike.