Pagjakësia si pasojë e çrregullimeve menstruale: Simptomat, trajtimi dhe komplikimet

Dr. Meritë Demiri-Demolli, gjinekologe

Femrat gjatë periudhës me menstruacione janë të prekur në mënyrë disproporcionale nga anemia për faktin se humbasin gjak gjatë periodave

Në fakt, 29% e grave jo shtatzëna dhe 38% e grave shtatzëna në mbarë botën janë të prekura nga anemia.

Pikat kyçe të cilave do t’iu japim përgjigje:

• A mundet gjakderdhja menstruale të shkaktojë pagjakësi/anemi?
• Shkaqet e gjakderdhjes së rëndë menstruale
• Simptomat e anemisë gjatë menstruacioneve
• Si të trajtoni aneminë e shkaktuar nga periodat e rënda
• A është e mundur të parandalohet anemia për shkak të periodave?
• Kur duhet të konsultoheni me një mjek?

Gjakderdhja menstruale mund të ndryshojë nga personi në person dhe gjatë gjithë jetës sonë. Disa njerëz përjetojnë perioda më të rënda se të tjerët, gjë që mund të jetë shenjë e një gjendjeje mjekësore ose thjesht variancë normale.

A mund të keni anemi nga mungesa e hekurit nga periodat tuaja? Nëse po, si e dini dhe çfarë mund të bëni për këtë?

Anemia është një gjendje ku qelizat e kuqe të gjakut nuk funksionojnë siç duhet, ose gjaku juaj përmban shumë pak qeliza të kuqe të gjakut ose hemoglobinë të pamjaftueshme (proteinë që mbart oksigjen). Qelizat e kuqe të gjakut janë ato që transportojnë oksigjenin nga mushkëritë tuaja në indet tuaja, kështu që nëse nuk keni mjaftueshëm qeliza të kuqe të gjakut, trupi juaj nuk merr oksigjen të mjaftueshëm, gjë që mund të rezultojë në një sërë simptomash.

Anemia nuk është një diagnozë në vetvete dhe mund të shkaktohet nga disa faktorë, duke përfshirë mungesën e hekurit ose vitaminës B12 ose humbjen e gjakut nga një dëmtim ose operacion. Në këtë kontekst, ne do të shqyrtojmë aneminë e mungesës së hekurit.

Në rastet akute, si për shkak të humbjes së gjakut, anemia mund të shihet në kontekstin e shokut hipovolemik, i cili mund të shkaktojë dështim të organeve dhe të jetë fatal.

A mundet gjakderdhja menstruale të shkaktojë anemi?

Përgjigja e shkurtër është po. Menstruacionet tuaja mund të shkaktojnë anemi nëse ato janë jashtëzakonisht të rënda, të quajtura gjithashtu gjakderdhje anormale e mitrës. Një periudhë e rëndë (gjakderdhje menstruale) përkufizohet si një vëllim gjakderdhjeje që ndërhyn në cilësinë e jetës tuaj fizike, sociale, emocionale ose materiale. Për më tepër, rëndimi bazohet në perceptimin tuaj për rritjen e vëllimit ditor ose total mujor të gjakut.

Nga perspektiva e përkufizimit mjekësor, > 80 ml humbje gjaku për cikël konsiderohet e tepërt. Anemia e mëvonshme nga menstruacionet është një proces kronik, i përkeqësuar zakonisht nga mungesa e marrjes adekuate të hekurit. Edhe nëse gjakderdhja juaj e rëndë është normale për ju ose është “normalizuar” nga miqtë, familja ose ofruesit e kujdesit shëndetësor, ka gjëra që mund t’ju ndihmojnë ta përballoni atë dhe të zvogëloni shqetësimet e përfshira dhe rrezikun e anemisë.

Shkaqet e gjakderdhjes së rëndë menstruale

Një sërë gjërash mund të shkaktojnë perioda të rënda, disa prej të cilave kërkojnë vëmendjen e një mjeku. Periudhat e rënda mund të konsiderohen të zakonshme tek adoleshentët, por gjakderdhja e rëndë menstruale në tërësi është “nën-diagnostikuar dhe nën-trajtuar”.

Menstruacionet e rënda mund të shkaktohen gjithashtu nga:

• Polipet
• Adenomyosis
• Leiomyoma (tumore beninje)
• Malinjiteti dhe hiperplazia
• Koagulopatia (probleme me formimin e mpiksjes së gjakut)
• Çrregullimet e anovulacionit
• Endometrioza
• Shkaqet jatrogjene (të shkaktuara nga një trajtim ose vlerësim mjekësor)

Megjithatë, disa femra kanë perioda të rënda pa një shkak të dukshëm themelor. Ka shumë ndryshime natyrore në sasinë e “rrjedhës” nga periudhat menstruale dhe individët e tjerë mund të kenë një rrjedhje shumë më të lehtë se normale për shkak të pesareve/spiraleve/IUD-ve ose stenozës.

Simptomat e anemisë gjatë menstruacioneve

Ju mund të keni anemi nëse vazhdimisht keni gjakderdhje të rëndë dhe përjetoni simptomat e mëposhtme:

• Lodhja
• Vështirësi në frymëmarrje, veçanërisht gjatë sforcimit
• Zbehje
• Duart dhe këmbët e ftohta
• Dhimbje koke
• Rrahje të shpejta të zemrës
• Humbje oreksi

Simptomat e anemisë mund të jenë të rënda dhe dobësuese, duke rezultuar në mungesë të punës ose shkollës dhe pamundësi për të kryer aktivitetet e përditshme. Ndërsa anemia e rëndë mund të jetë kërcënuese për jetën, anemia e mungesës së hekurit nga menstruacionet është një proces kronik dhe për rrjedhojë jo kërcënues akut për jetën.

Si të trajtoni aneminë e shkaktuar nga periodat e rënda

Para së gjithash, nëse dyshoni se periodat tuaja të rënda po shkaktojnë anemi, duhet të flisni me mjekun tuaj. Ata mund të punojnë me ju për të përcaktuar shkakun themelor dhe për të dalë me një plan për të trajtuar problemin.

Nëse jeni duke përjetuar anemi të rëndë, ka të ngjarë t’ju jepet një infuzion intravenoz hekuri. Në varësi të ashpërsisë së anemisë suaj, si dhe nga çdo sëmundje tjetër që keni, mjeku juaj mund të vendosë të bëjë një transfuzion gjaku. Ata gjithashtu mund t’ju rekomandojnë të merrni një suplement hekuri oral. Rritja e marrjes së hekurit ndihmon trupin tuaj të prodhoj më shumë qeliza të kuqe të gjakut për të zëvendësuar ato të humbura. Mjeku juaj gjithashtu mund t’ju inkurajojë të hani më shumë ushqime të pasura me hekur. Ata gjithashtu mund t’ju kontrollojnë për mungesë të vitaminës B-12, veçanërisht nëse jeni vegjetarian ose vegan, gjë që ju vendos në rrezik më të lartë për mungesë.

Sidoqoftë, në fund të fundit, mjeku juaj do të dëshirojë të adresojë shkakun themelor të periodave tuaja të rënda, nëse ka një të tillë. Kjo do të thotë t’ju trajtojmë për çdo gjendje që i shkakton ose ndikon në to, siç është endometrioza. Nëse jeni duke përdorur një IUD dhe po shkakton anemi, mund t’ju duhet të kaloni në një mjet tjetër kontracepsioni.

Nëse nuk përdorni kontraceptivë dhe nuk përpiqeni të mbeteni shtatzënë, mjeku juaj mund t’ju rekomandojë të përdorni kontraceptivë hormonalë. Këto mund t’i bëjnë periodat tuaja më të rregullta dhe në përgjithësi të lehtësojnë gjakderdhjen./Telegrafi.com

A është e mundur të parandalohet anemia për shkak të periodave?

Jo gjithmonë. Megjithatë, nëse keni menstruacione, është mirë të siguroheni që dieta juaj të përmbajë mjaftueshëm hekur dhe B12. Ndërsa shumica e njerëzve humbin vetëm një sasi të vogël gjaku gjatë periudhës së tyre menstruale, trupi juaj duhet ta kompensojë atë humbje me anë të shtesave. Megjithatë, është e rëndësishme që të shmangni marrjen e sasive të larta të suplementeve të hekurit pa folur me mjekun tuaj, pasi mund të “mbi-suplementoni”.

Drejtimi i një stili të përgjithshëm jetese të shëndetshëm me një dietë të shëndetshme dhe të ekuilibruar mund t’ju ndihmojë të parandaloni aneminë nga të gjitha shkaqet.

Kur duhet të shihni një mjek?

Menstruacionet e rënda nuk janë normale, veçanërisht pasi cikli juaj të jetë qetësuar pas menarkës. Është më mirë të flisni me një mjek për periodat tuaja të rënda dhe të merrni rekomandimin e tij se çfarë të bëni, si dhe të testoheni për anomalitë e sistemit riprodhues që mund t’i shkaktojnë ato. Trajtimi i hershëm i këtyre kushteve mund t’ju ndihmojë t’i menaxhoni ato më mirë dhe të përmirësoni shanset tuaja për të pasur fëmijë.

Nëse keni ndonjë simptomë të anemisë, është e rëndësishme të flisni menjëherë me mjekun tuaj. Anemia e rëndë është një urgjencë mjekësore që mund të kërkojë një transfuzion gjaku.

Anemia është lehtësisht e trajtueshme dhe nuk keni pse të jetoni me perioda të rënda që e shkaktojnë atë, si dhe me shqetësime të tjera, si për shembull ndryshimi i shpeshtë i tamponëve.

Periodat me gjakderdhje të mëdha

Një menstruacion jashtëzakonisht i rëndë mund të çojë në anemi. Kjo është e trajtueshme, por mund të tregojë një gjendje themelore që duhet adresuar, të tilla si endometrioza ose një çrregullim i gjakderdhjes.

Është e rëndësishme të flisni me mjekun tuaj për periodat e rënda dhe të keni kujdes për simptomat e anemisë. Ngrënia e një diete të shëndetshme mund të ndihmojë, dhe për shumë njerëz, lehtësimi mund të arrihet përmes përdorimit të kontraceptivëve oralë.

Pyetjet e bëra shpesh

Cilat janë simptomat e anemisë?

Simptomat e anemisë përfshijnë duar dhe këmbë të ftohta, gulçim, lodhje dhe dhimbje koke. Konsultohuni me mjekun tuaj nëse jeni duke përjetuar këto ose simptoma të tjera të pazakonta.

Çfarë duhet të bëj nëse jam anemike në periudhën time?

Mjeku juaj mund të rekomandojë marrjen e një suplementi hekuri ose rritjen e sasisë së ushqimeve të pasura me hekur në dietën tuaj gjatë menstruacioneve.

Rekomandim:

Këshillohet të konsultoheni me mjekun tuaj gjinekolog nëse përballeni me gjakderdhje të rënda menstruale dhe keni anemi. Këto mund të jenë shenja të një game të gjerë të shkaqeve shëndetësore të cilat i kemi përshkruar më lartë.

Mjeku juaj gjinekolog do të jetë në gjendje të bëjë një vlerësim të plotë të gjendjes suaj dhe të rekomandojë trajtimin e duhur, qoftë ai trajtim medikamentoz ose ndonjë procedurë kirurgjikale nëse është e nevojshme. Është e rëndësishme të mos injoroni simptomat e rënda dhe të merrni kujdesin e duhur shëndetësor.

 

Shija e redaktorit

Dorëzimi i donacionit PET-CT, Osmani takon sekretaren e organizatës Alwaleed...

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, i ka uruar mirëseardhje në Republikën e Kosovës, Princeshës Lamia Bint Majed Saud Alsaud, Sekretare e Përgjithshme e Alwaleed...

Zgjidhet ushtari më i mirë për vitin 2024

Këtë të premte është mbajtur ceremonia përmbyllëse e garës ndërkombëtare “Ushtari më i mirë 2024”, në Kazermën “Skënderbeu” në Komunën e Ferizajt. Tashmë janë shpallur...

Për tre muaj diaspora dërgoi mbi 284 milionë euro në...

Banka Qendrore të Kosovës (BQK) ka prezantuar të dhënat e fundit lidhur me dërgesat e mërgatës dhe të dhëna të tjera financiare për muajin...

Të fundit nga rubrika