Personi më i vjetër i njohur në botë, murgesha franceze, Lucile Randon, ka vdekur në moshën 118-vjeçare.
Randon, e njohur si Motra Andre, lindi në Francën jugore më 11 shkurt 1904, kur Lufta e Parë Botërore ishte ende një dekadë larg.
Ajo vdiq në gjumë në shtëpinë e saj të pleqve në Toulon, tha zëdhënësi David Tavella.
“Ka trishtim të madh, por… ishte dëshira e saj për t’u bashkuar me vëllain e saj të dashur. Për të, është një çlirim,” i tha AFP zoti Tavella, nga shtëpia e të moshuarve Sainte-Catherine-Laboure.
Motra u konsiderua prej kohësh si evropianja më e vjetër, përpara se vdekja e japonezit Kane Tanaka në moshën 119-vjeçare vitin e kaluar, ta linte atë personin më jetëgjatë në Tokë.
Rekordet Botërore Guinness e njohën zyrtarisht statusin e saj në prill 2022.
Randon lindi në vitin kur Nju Jorku hapi metronë e tij të parë dhe kur Tour de France ishte vënë në skenë vetëm një herë.
Ajo u rrit në një familje protestante si vajza e vetme mes tre vëllezërve, e cila jetonte në qytetin jugor të Ales.
Një nga kujtimet e saj më të bukura ishte kthimi i dy vëllezërve të saj në fund të Luftës së Parë Botërore, tha ajo për AFP në një intervistë në ditëlindjen e saj të 116-të.
“Ishte e rrallë në familje, zakonisht kishte dy të vdekur sesa dy të gjallë. Të dy u kthyen,” tha ajo.
Ajo punoi si guvernate në Paris – një periudhë që dikur e quajti periudha më e lumtur e jetës së saj – për fëmijët e familjeve të pasura.
Ajo u konvertua në katolicizëm dhe u pagëzua në moshën 26-vjeçare.
E shtyrë nga dëshira për t’u “shkolluar më tej”, ajo iu bashkua urdhrit të murgeshave “Daughters of Charity”, në moshën relativisht të vonë 41-vjeçare.
Motra Andre u caktua më pas në një spital në Vichy, ku punoi për 31 vjet.
Në jetën e mëvonshme, ajo u zhvendos në Toulon përgjatë bregdetit të Mesdheut.
Ditët e saj në shtëpinë e të moshuarve u përshkuan nga lutja, orët e vakteve dhe vizitat nga banorët dhe punonjësit e bujtinës.
Ajo gjithashtu mori një fluks të vazhdueshëm letrash, pothuajse të gjithave iu përgjigj.
Në vitin 2021 ajo i mbijetoi infektimit me Covid-19, i cili infektoi 81 banorë të shtëpisë së saj të të moshuarve.
‘Puna më mbajti gjallë’
Randon u tha gazetarëve vitin e kaluar se puna e saj dhe kujdesi për të tjerët e kishin mbajtur atë të gjallë.
“Njerëzit thonë se puna vret, për mua puna më mbajti gjallë, vazhdova të punoja deri në moshën 108 vjeç,” u tha ajo gazetarëve në prill të vitit të kaluar.
Edhe pse ishte e verbër dhe mbështetej në një karrige me rrota, ajo kujdesej për të moshuarit e tjerë shumë më të rinj se ajo.
“Njerëzit duhet të ndihmojnë njëri-tjetrin dhe ta duan njëri-tjetrin në vend që të urrejnë. Nëse do t’i ndanim të gjitha këto, gjërat do të ishin shumë më mirë”, tha ajo në të njëjtin takim me gazetarët.
Por murgesha katolike kishte refuzuar kërkesat për tufa flokësh apo mostra të ADN-së, duke thënë se “vetëm Zoti i mirë e di” sekretin e jetëgjatësisë së saj.
Ka të ngjarë që personi i ri më i vjetër i Francës është tani 112-vjeçarja Marie-Rose Tessier, një grua nga Vendee, tha për AFP eksperti i jetëgjatësisë Laurent Toussaint.
Por Toussaint paralajmëroi se ishte gjithmonë e mundur që një person edhe më i moshuar të mos ishte bërë ende i njohur.
Jeanne Calment, e cila vdiq në vitin 1997 në Arles, Franca jugore, në moshën 122-vjeçare, mban rekordin për moshën më të vjetër të konfirmuar të arritur nga çdo njeri.
