Rusia, Ukraina, Turqia dhe Kombet e Bashkuara do të nënshkruajnë një marrëveshje javën e ardhshme, që synon të rifillojë eksportet e grurit të Ukrainës në Detin e Zi.
Ndërsa, shefi i Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB), Antonio Guterres, paralajmëroi se ka ende “një rrugë të gjatë për të shkuar”, përpara se të ketë bisedime paqeje për t’i dhënë fund luftës.
Ministri i Mbrojtjes Kombëtare të Turqisë, Hulusi Akar, ka thënë se marrëveshja që do të nënshkruhet javën e ardhshme përfshin kontrolle të përbashkëta për kontrollin e dërgesave në porte dhe Turqinë që garanton sigurinë e rrugëve të eksportit të Detit të Zi.
Turqia do të krijojë, gjithashtu, një qendër koordinimi me Ukrainën, Rusinë dhe Kombet e Bashkuara për eksportet e grurit.
Sekretari i OKB-së, ishte pak më i kujdesshëm, duke u thënë gazetarëve se “shpresojmë se do të jemi në gjendje të kemi një marrëveshje përfundimtare javën e ardhshme”.
“Unë jam optimist, por ende nuk është përfunduar plotësisht. Tani do të nevojitet më shumë punë teknike për të materializuar përparimin e sotëm. Por momenti është i qartë”, ka shtuar ai, raporton Reuters, transmeton Portali Dukagjini.
Kur bëhej fjalë për perspektivat për bisedimet e paqes për t’i dhënë fund luftës në Rusi-Ukrainë, Guterres ka thënë se Moska dhe Kievi kishin treguar se mund të angazhoheshin me njëri-tjetrin, por sipas tij është një rrugë e gjatë për paqe.
Lufta në Ukrainë ka rritur çmimet për drithërat, vajrat e gatimit, karburantet dhe plehrat. Pushtimi i Rusisë dhe bllokada detare ka bllokuar eksportet, duke lënë dhjetëra anije të bllokuara dhe rreth 20 milionë tonë drithë të mbërthyer në kapanone në Odesa.
Ukraina dhe Rusia janë furnizuesit kryesorë globalë të grurit, dhe Rusia është, gjithashtu, një eksportues i madh i plehrave, ndërsa Ukraina është një prodhues i rëndësishëm i misrit dhe vajit të lulediellit.
Përpara bisedimeve të mërkurën, diplomatët thanë se detajet e planit përfshinin anije ukrainase që drejtonin anijet me grurë brenda dhe jashtë nëpër ujërat e portit të minuar.
Rusia pranon një armëpushim derisa dërgesat lëvizin, dhe Turqia e mbështetur nga Kombet e Bashkuara, i jep udhëzime anijeve për të zbutur frikën ruse për kontrabandën e armëve.
Gjithashtu, Ukraina ngjalli shpresat të martën për një rritje të eksporteve të grurit, pavarësisht bllokadës së Rusisë ndaj porteve të Detit të Zi, duke vënë në dukje se anijet kishin filluar të kalonin nëpër një grykë të rëndësishme të lumit Danub.
Rusia ka vazhduar të eksportojë grurë që nga fillimi i luftës, por ka mungesë të anijeve të mëdha, pasi shumë pronarë kanë frikë t’i dërgojnë ato në rajon. Kostoja e mallrave dhe e sigurimit janë rritur gjithashtu ndjeshëm.
Shtetet e Bashkuara kanë thënë se gruri dhe plehrat ruse nuk i nënshtrohen sanksioneve dhe kanë ofruar garanci me shkrim për kompanitë e transportit detar dhe vendet importuese.
Fermerët e të dy vendeve aktualisht po korrin të korrat e grurit të vitit 2022. Korrik-nëntor është zakonisht koha më e ngarkuar për tregtarët për të transportuar të korrat e reja.
Korrja e ardhshme është, gjithashtu, në rrezik pasi Ukraina tani ka mungesë të hapësirës për magazinim për shkak të ndalimit të eksporteve.
Ka nisur takimi mes Ukrainës, Rusisë, Turqisë dhe delegacionit të OKB-së