Ish-kryeministri japonez, Shinzo Abe, një nga liderët më të fuqishëm të vendit, u vra të premten në një sulm me armë teksa merrte pjesë në një ngjarje fushate në Nara, afër Osakës, sipas transmetuesit publik “NHK”.
67 vjeçari, një personazh afatgjatë në peizazhin politik të Japonisë, Abe shërbeu si kryeministër për një periudhë të shkurtër, përkatësisht nga viti 2006 deri më 2007 përpara se të mbante postin më të lartë politik të vendit përsëri nga 2012 deri në 2020.
Partia e tij Liberale Demokratike e qendrës së djathtë ka dominuar politikën japoneze që kur u themelua në vitin 1955.
Në kohën kur dha dorëheqjen për shkak të sëmundjes në gusht të vitit 2020, Abe ishte bërë kryeministri modern i Japonisë që kishte shërbyer më së gjati. Mandati i tij e kaloi atë të gjyshit të tij, Nobusuke Kishi i cili udhëhoqi Japoninë nga 1957 deri më 1960. Njëherësh, edhe babai i tij, Shintaro Abe shërbeu si kryesekretar i kabinetit, shpesh i parë si pozicioni i dytë më i fuqishëm i vendit.
Abe u përpoq të transformonte një komb të mbrojtur nga ombrella bërthamore amerikane dhe i lidhur nga një kushtetutë pacifiste, në një fuqi më të sigurt dhe më të angazhuar ndërkombëtarisht. Ai gjithashtu, u përpoq të rigjallëronte ekonominë e ndenjur japoneze e cila humbi pozitën e saj si më e madhja e Azisë midis dy qëndrimeve të tij në detyrë.
Trashëgimia e Abe-s duket e madhe për kryeministrin e ardhshëm japonez.
Politikat ekonomike që ai ndoqi, të quajtura “Abenomics”, ishin menduar si terapi shokuese për një ekonomi që ishte stanjuar pas një bumi të gjatë të pasluftës. Strategjia “tre shigjeta” e Abes bëri thirrje për një kombinim të lehtësimit monetar për të cilin ai e bindi Bankën e Japonisë ta mbështeste rritjen e shpenzimeve qeveritare dhe ndryshime të tjera ekonomike.
Debati nëse strategjia funksionoi nuk është zgjidhur, megjithëse pak ndryshime strukturore u miratuan dhe cikli i ulët i inflacionit nuk u thye.
Abe ndërtoi aleancën e gjatë të sigurisë së Japonisë me Shtetet e Bashkuara.
I kujdesshëm ndaj një Kine të sigurt, ai gjithashtu zhvilloi lidhje të ngushta midis Japonisë, demokracisë më të pasur të Azisë, dhe Indisë, më e populluara në rajon. Abe ishte një përkrahës i fortë i Quad, një mbledhje joformale e Japonisë, Indisë, Australisë dhe Shteteve të Bashkuara që është një kundërpeshë ndaj Pekinit. Ai gjithashtu bashkoi forcat me Australinë për të shpëtuar një marrëveshje të madhe tregtare rajonale pasi Uashingtoni u tërhoq.
Por, marrëdhëniet me fqinjët më të afërt të Tokios u tensionuan gjatë kohës së tij në detyrë.
Ai forcoi nacionalistët e krahut të djathtë duke vizituar faltoren e diskutueshme “Yasukuni”, e cila nderon, ndër të tjera, kriminelët e luftës të Luftës së Dytë Botërore.
Ndër të tjera, Abe miratoi ligje për të lejuar Forcat Vetëmbrojtëse të Japonisë të luftojnë përkrah aleatëve jashtë shtetit, në një lëvizje që alarmoi Korenë e Jugut dhe zemëroi Kinën.
Ish-kryeministri kishte ambicie të gjata për të ndryshuar kushtetutën e Japonisë.
Në veçanti, ai e pa nenin 9, i cili heq dorë nga lufta dhe ndalon një ushtri, si një pengesë për marrjen e rolit të Tokios për një fuqi rajonale. Por, pavarësisht aftësive të tij të konsiderueshme politike, Abe nuk mblodhi mjaftueshëm mbështetje për të mbajtur një referendum të nevojshëm për të ndryshuar dokumentin themelues të Japonisë moderne.
“Abe ishte padyshim një nga kryeministrat më të suksesshëm të Japonisë së pasluftës”, ka thënë Jeffrey J. Hall, një ekspert japonez i politikës në Universitetin e Studimeve Ndërkombëtare të Kandasë, duke përmendur rekordin e tij të udhëheqjes së LDP-së drejt fitoreve të shumta në kutinë e votimit.
“Por, ngritja e tij në pushtet erdhi me mbështetjen e nacionalistëve të krahut të djathtë dhe nxiti revizionizmin historik”, ka theksuar Hall.
Në vitet pasi u largua nga detyra, Abe u bë një kritik veçanërisht i zëshëm i agresionit në rritje të Pekinit në rajonin Indo-Paqësor.
Këtë vit, Abe i kërkoi Shteteve të Bashkuara të braktisin politikën e tyre të paqartësisë strategjike ndaj Tajvanit dhe të angazhohen për të mbrojtur ishullin vetëqeverisës në rast të një sulmi kinez.
Japonia gjithashtu dorëzoi miliona doza vaksinash kundër virusit COVID-19 në Tajvan, një transferim që Abe thuhet se ndihmoi në lehtësimin e tij në një kohë kur ishulli po luftonte me një rritje të infeksioneve.
Të premten, udhëheqësi tajvanez Tsai Ing-wen e quajti Abe një “mik të mirë” dhe “aleat të vendosur” të Tajvanit.
Abe kultivoi veçanërisht një miqësi të ngushtë me ish-Presidentin e SHBA-së, Donald Trump kur të dy ishin në detyrë.
Ai ishte lideri i parë i huaj që takoi Trump pas zgjedhjeve të vitit 2016 dhe hodhi tapetin e kuq gjatë vizitës shtetërore të presidentit në Japoni në vitin 2019.
Trump u bë lideri i parë i huaj që u takua me perandorin e ri të Japonisë, Naruhito, dhe zuri vende pranë ringut në turneun e parë sumo të epokës së re perandorake, me fituesin që iu prezantua një “Trump Cup” të krijuar posaçërisht.
Pasardhësi i Abe, Yoshihide Suga, dha dorëheqjen pas pak më shumë se një viti në detyrë, në një largim të nxitur nga menaxhimi i tij i kritikuar gjerësisht i pandemisë.
Udhëheqësi aktual i Japonisë, Fumio Kishida, u caktua për të udhëhequr vendin me mbështetjen e heshtur të Abe.
Ish-kryeministri japonez, Shinzo Abe
Ish-kryeministri japonez, Shinzo Abe, ka vdekur pasi është qëlluar me armë të premten, përgjatë fushatës për zgjedhjet parlamentare.
Abe, 67-vjeçar, i cili njëherësh mbetet kryeministri më jetëgjatë i Japonisë, u qëllua prapa gjersa ishte duke mbajtur një fjalim në fushatë.
Policia ka bërë të ditur se një burrë 41-vjeçar i dyshuar për kryerjen e kësaj vepre në qytetin perëndimor të Narës është arrestuar, transmeton “Reuters“.
Ndër të tjera, policia ka identifikuar autorin e dyshuar si Tetsuya Yamagami, banor në Nara. Mediat thanë se ai kishte shërbyer në ushtrinë japoneze.
Ish-kryeministri japonez, Shinzo Abe, qëllohet teksa mban një fjalim elektoral në Japoni