Këtë verë, Evropa është përballur me një seri valësh ekstreme të nxehtësisë, me temperatura mbi 40°C në Francën jugperëndimore, Kroaci dhe Hungari.
Ndryshimet klimatike po e bëjnë këtë fenomen gjithnjë e më të shpeshtë, duke rritur kërkesën për energji elektrike për ftohje, ndërkohë që temperaturat e larta dëmtojnë edhe furnizimin me energji, sidomos nga termocentralet që mbështeten në ujin e lumenjve për ftohje.
Ekspertët paralajmërojnë se sistemi energjetik i kontinentit duhet urgjentisht të përshtatet, duke u bërë më fleksibil dhe duke investuar në burime të rinovueshme për të shmangur ndërprerje dhe rritje të emetimeve.
Kërkesa në rritje për energji
Sipas organizatës kërkimore Ember’s Europe, vala e nxehtësisë në korrik tregoi rritje të madhe të konsumit për ftohje. Në Spanjë, përdorimi i energjisë u rrit me 14%, ndërsa në Gjermani dhe Francë u shtua gjatë orëve të pikut.
Numri i kondicionerëve në BE pritet të arrijë mbi 100 milionë deri në vitin 2030, nga më pak se 7 milionë në vitin 1990, megjithatë ajri i kondicionuar përbën vetëm 0.6% të konsumit të energjisë shtëpiake.
Italia është përdoruesi kryesor, ndjekur nga Greqia, Franca, Spanja dhe Gjermania.
Presioni mbi termocentralet
Valët e të nxehtit jo vetëm që rrisin kërkesën, por edhe ulin prodhimin e energjisë. Këtë verë, shumë vende evropiane u detyruan të reduktojnë ose ndalin reaktorët bërthamorë. Në Francë, 17 nga 18 termocentralet bërthamore pësuan ulje të kapaciteteve mes 28 qershorit dhe 2 korrikut, kryesisht për shkak të temperaturës së lartë të ujit në lumenjtë Ron dhe Garonne.
Edhe Italia u përball me ndërprerje të energjisë në qytete si Roma e Milano, pasi rrjeti i vjetër dhe kabllot nëntokësore u mbingarkuan nga nxehtësia.
Roli i burimeve të rinovueshme
Megjithatë, energjia diellore ndihmoi në stabilizimin e rrjetit. Qershori 2025 regjistroi prodhimin më të lartë mujor të energjisë diellore në BE, duke arritur deri në 40% të prodhimit në Holandë dhe 35% në Greqi.
Kjo përkoi me kulmin e kërkesës për ftohje, duke shmangur ndërprerje më të mëdha. Ekspertët theksojnë se investimi në rrjete fleksibile dhe energji të rinovueshme është thelbësor për të përballuar valët e të nxehtit.
Megjithatë, sfida mbetet: prodhimi i energjisë nga era ra ndjeshëm në vende si Finlanda dhe Mbretëria e Bashkuar, duke e detyruar këtë të fundit të rrisë përdorimin e gazit natyror.
Kjo tregon se energjitë e rinovueshme janë thelbësore, por jo të mjaftueshme pa ruajtje të energjisë dhe një rrjet më inteligjent.