Mbrëmjen e 29 Nëntorit 2024, infrastruktura kritike e Kosovës kishte qenë cak i një sulmi terrorist me mjete shpërthyese, në të cilin, me qëllim të shkatërrimit të një pjesë të kanalit të Ibër-Lepencit ishin përdorur 15-20 kilogram eksploziv.
Akti që konsiderohet më seriozi i kësaj natyre, dhe për të cilin Kosova fajëson Serbinë dhe instrumentet e saja, kishte rrezikuar furnizimin me energji elektrike në tërë vendin dhe atë me ujë në gati gjysmën e tij.
Megjithatë, improvizimet që u bënë që në mëngjesin e parë pas sulmit dhe punët e përshpejtuara për sanim të dëmit u bënë shkak që Kosova të mos mbetej pa rrymë, ndërsa furnizimi me ujë pati pak ndërprerje.
“Për të mundësuar furnizimin e qytetarëve me ujë për pije si dhe ftohjen e termocentralit, menjëherë në këtë anë ishte ndërtuar bajpasi, i cili mundësonte qarkullimin e ujit në me kapacitet të kufizuar. Ndërkaq brenda 45 ditësh ishte kryer intervenimi dhe ishte kthyer në funksion kanali kryesor”.
Institucionet e sigurisë, inteligjencës dhe ndjekjes ishin vënë në veprim duke arrestuar vëllezërit Dragisha dhe Jovan Viqentijeviq – nga komuniteti serb – të cilët ende mbeten në paraburgim, si të dyshuar për rastin.
Ndërsa, ende nuk janë mbyllur hetimet për ngritjen e aktakuzës.
“Prokuroria Speciale ju njofton se prokurori kompetent është duke i ndërmarrë të gjitha veprimet e nevojshme hetimore, brenda afateve të arsyeshme ligjore”, ka thënë Arbnora Luta, Zëdhënëse e Prokurorisë Speciale.
Me gjuhë të ashpër sulmin e kishte dënuar menjëherë faktori ndërkombëtar, me në krye Shtetet e Bashkuara të Amerikës, e po ashtu Bashkimin Evropian që nuk hezitoi që aktit t’i jepte mbiemrin “terrorist”.
”Për të ndihmuar në hetimet lidhur me shpërthimin, që dëmtoi rëndë një pjesë të akueduktit këtu – i cili konsiderohet pjesë e infrastrukturës kritike – dhe që për pasojë rrezikoi furnizimin me ujë në numër të konsiderueshëm komunash, dhe po ashtu, rrezikoi funksionimin termocentralit në Kastriot, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kishin njoftuar se ishin angazhuar zyrtarë të Byrosë Federale të Hetimeve – FBI’‘.
Por, hetimet u përballën me pengesa kudo që Serbia ishte përfshirë – përkundër premtimit publik që presidenti i shtetit fqinj Aleksandar Vuçiq i kishte dhënë perëndimit për të ndihmuar në zbardhjen e rastit.
Në muajin Mars, TV Dukagjini raportoi ekskluzivisht për refuzimin e ndërmarrjes shtetërore serbe të telefonisë “MTS” për t’i dhënë institucioneve të Kosovës historinë e thirrjeve të të dyshuarve për rastin.
Duke mos u dhënë informacionet, përfaqësia “MTS” e regjistruar në Kosovë, u kishte thënë institucioneve kosovare që ato t’i kërkojnë në Beograd.
Pikërisht kjo qasje e Serbisë vlerësohet pengesë shtesë në hetimet për këtë rast edhe ashtu të një natyre komplekse.
“Bazuar në faktin që Serbia vazhdon me qenë strehë e kriminelëve të çfarëdo kategorie të veprave penale, kur kihet parasysh fakti që kjo e fundit nuk ka vullnet dhe gatishmëri për të ndihmuar bashkëpunuar me institucionet tona të drejtësisë për të vendosur drejtësi në çfarëdo rrethane, atëherë kjo, në bindjen time, vetëm se e bën edhe më komplekse situatën”, ka thënë – Ardian Bajraktari, Jurist.
Megjithatë, juristi Bajraktari u shpreh i bindur se institucionet do të kryejnë punën e tyre – teksa theksoi se procesi është brenda afateve ligjore.
“Në rrethana komplekse, siç besoj që është rasti në fjalë, mund të shtohet edhe një vit me kërkesë të Prokurorisë dhe aprovim të gjyqtarit të procedurës paraprake. Natyrisht, fakti që është thënë publikisht se janë përfshirë mekanizma ndërkombëtarë, siç është FBI, në bindjen time e ndihmon tej mase një proces të mirëfilltë hetimor në mënyrë që, mbi bazën e këtij procesi, personat përgjegjës të vihen para drejtësisë”, ka thënë Ardian Bajraktari, Jurist/Avokat.
Një frikë momenti, por që nuk rezultoi të jetë e një natyre serioze, e zgjoi dëmi që u raportua ditë më parë për dëmtimin e najlonit në punishten për mbulimin e një segmenti të kanalit të Ibër-Lepencit, në Zubin Potok.
Derisa për rastin në Varagë vijon pritja për ngritjen e aktakuzës, për sulmin terrorist paramilitar në Banjskë gjykimi po përballet me vështirësi për shkak të refuzimit të Serbisë për të dorëzuar Milan Radoijçiqin dhe të akuzuarit tjerë.