Profesori i Fakultetit të Shkencave Politike, Dushan Spasojeviq, ka deklaruar në serinë Kwaka 23 të agjencisë FoNet se Serbia ka hyrë në një fazë ndryshimi të pakthyeshëm dhe se në zgjedhjet e ardhshme shanset që presidenti Aleksandar Vuçiq të humbasë janë më të mëdha sesa ato për të fituar.
Sipas tij, vendi ndodhet në një situatë “ngërçi”, ku as qeveria nuk di si ta qetësojë një shoqëri të trazuar dhe as kjo shoqëri nuk ka kapacitetin e nevojshëm për ta detyruar pushtetin të mbajë zgjedhje.
Spasojeviq shprehet i shqetësuar se qeveria është në fazën e konsolidimit dhe po ndërmerr kundërsulme të drejtuara kryesisht ndaj arsimit dhe medias – dy shtylla të rëndësishme të rezistencës shoqërore.
Ai rikujton se në muajin mars ekzistonte mundësia reale që Vuçiq të largohej nga pushteti dhe se frika kishte kaluar në anën e qeverisë, e cila për herë të parë ndjeu se fundi mund të ishte afër. Por, pasi i mbijetuan goditjeve politike gjatë verës, sipas tij, pushtetarët nisën të “shpëtonin çfarë mund të shpëtohej” dhe sot janë në formë të mjaftueshme për të rezistuar dhe për të diktuar ritmin e zhvillimeve.
Profesori vlerëson se studentët – por edhe pjesa tjetër e shoqërisë – janë të lodhur dhe se slogani “askush nuk është i lodhur” është vetëm një iluzion. Ai thotë se energjia e pritur nga studentët e vitit të parë nuk është rikthyer ende, megjithëse një incident i vetëm mund ta ringjallë atmosferën e muajve mars ose shtator. Studentët, thekson ai, po komunikojnë me kujdes dhe janë të përqendruar kryesisht te kërkesat e tyre, duke kuptuar se duhet të punojnë për to.
Në të njëjtën kohë, opozita ka vështirësi të gjejë pozicionin e saj, pasi përballet me kritika nga segmente të ndryshme të shoqërisë. Disa presin që ajo të dalë në vijën e parë të protestave, ndërsa të tjerë kërkojnë që t’i lërë udhëheqjen studentëve, çka e bën të pamundur një pozicionim të qartë politik.
Lidhur me zgjedhjet, Spasojeviq thotë se nuk ekziston një “zgjidhje magjike”, por se duhet shfrytëzuar çdo mundësi: konsolidim listash që e kalojnë pragun, marrëveshje për të shmangur sulmet e ndërsjella dhe vendosje e mekanizmave të qartë për kontrollin e procesit zgjedhor. Ai paralajmëron se pas zgjedhjeve ka gjasa të ketë kontestime të rezultateve, ndaj është e domosdoshme të dokumentohen saktë të gjitha parregullsitë dhe të shmangen situata si ato të Kosjeriçit dhe Zajeçarit, ku u shpallën fitore që nuk ishin reale.
Në fund, Spasojeviq nënvizon se pjesë e shoqërisë i sheh studentët si aktorë kolektivë me një lloj “adhurimi”, ngjashëm me mënyrën se si mbështetësit e SNS-së e shohin Vuçiqin. Ky perceptim, sipas tij, është problematik, por aktualisht mbetet karta më e fortë që ekziston në shoqërinë serbe.