Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, në një intervistë për Euroactiv, ka thënë se janë duke u bërë përparime në lobim, për të marrë njohjen nga pesë vendet anëtare të Bashkimit Evropian, të cilat nuk e njohin ende shtetin e Kosovës si Qiproja, Greqia, Spanja, Rumania dhe Sllovakia.
Kjo deklaratë e së parës së vendit, vjen pasi Kosova po synon që të aplikojë për anëtarësim në BE, e cila për t’ia dhënë statusin e vendit kandidat Kosovës, kërkon miratimin unanim të të gjitha shteteve anëtare, të cilat mbeten të ndara në qëndrime për këtë çështje.
“Por ne duam t’i përdorim këto vite në dy fronte, njëra për t’u siguruar që të shtyjmë përpara për reforma të rëndësishme në vendin tonë, që do të na afronin me BE-në. Dhe së dyti, për të bindur të gjithë anëtarët e BE-së që ta mbështesin anëtarësimin e Kosovës dhe të na japin statusin e kandidatit”, ka thënë Osmani.
Ajo ka shpjeguar se kanë zgjedhur që aplikimin për anëtarësim në BE ta bëjnë në dhjetor, gjatë Presidencës çeke në Këshillin e BE-së, sepse sipas saj, Praga i ka dhënë shumë mbështetje Kosovës dhe rajonit dhe për shkak të shpresës që liberalizimi i vizave të finalizohet deri në fund të muajit.
Ndërkaq, Suedia e cila është shumë më pak e interesuar për zgjerimin, merr kontrollin nga Presidenca çeke më 1 janar.
Duke komentuar samitin e BE-së dhe Ballkanit Perëndimor të mbajtur në Tiranë këtë javë, Osmani tha se ajo pa një ndryshim në gjuhën e deklaratës së nënshkruar pasi në të flitet për “perspektivën e anëtarësimit në BE për të gjashtë anëtarët e Ballkanit Perëndimor”, dhe jo vetëm për “perspektivën evropiane”.
Sipas saj, kjo pasqyron si statusin e mundshëm kandidat që mund t’i jepet Bosnjë-Hercegovinës javën e ardhshme, ashtu edhe synimet e Kosovës për të aplikuar.
E pyetur nëse ka ndonjë strategji apo qasje specifike që po përdoret me pesë vendet mosnjohëse, ajo tha se po ndërmerret një qasje hap pas hapi dhe është bërë përparim.
Me disa, tha Osmani, tashmë ka një nivel të lartë të bashkëpunimit ekonomik, njohjes së dokumenteve, turizmit, kulturës, që do të thotë se ajo që ka mbetur është njohja formale.
“Pra, ne do të vazhdojmë me këtë qasje edhe me mosnjohësit e tjerë, disa prej të cilëve, kishin një qasje më të ngurtë ndaj Kosovës, por mendoj se po arrijmë atje, vetëm duhet të jemi të durueshëm.”
Osmani tha se është mirënjohëse ndaj atyre që janë partnerë dhe aleatë, por theksoi se BE-ja në tërësi duhet të kuptojë se mesazhet e paqarta nuk janë më të përshtatshme në kontekstin aktual gjeopolitik.
“Unë mendoj se kjo është një nga ato pikat e lakimit në histori ku Bashkimi Evropian duhet të kuptojë se mesazhet e përziera, mesazhet e paqarta nuk i bëjnë gjërat më. Ata duhet të jenë të qartë ndaj Ballkanit Perëndimor, me mbështetje ndaj anëtarëve të Ballkanit Perëndimor që kanë marrë një pozicion të qartë për Ukrainën, një pozicion të qartë kundër Rusisë”.
Ndër të tjera, Osmani tha se është e arsyeshme që Kosova të presë që “BE-ja të jetë e drejtë dhe të pranojë realitetin në terren dhe taktikat që po përdor Serbia për instrumentalizimin e serbëve lokalë” duke ngrehur një paralele sikurse “Rusia që përdorte para aneksimit të Krimesë më 2014”.
“Pra, duhet të jemi shumë vigjilentë dhe të kujdesshëm që të mos i injorojmë këto veprime dhe fjalë të Serbisë, sepse duhet të parandalojmë përshkallëzimin e situatës. Por ju nuk mund të arrini parandalimin nëse fajësoni viktimën në të njëjtën mënyrë si fajësoni agresorin. Nëse po flasim për Rusinë dhe Ukrainën, apo për Ballkanin Perëndimor.”
Ajo theksoi se “Serbia vazhdon të jetë rreziku i vetëm për paqen dhe stabilitetin në Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë, sepse ky stabilitet në Ballkanin Perëndimor po destabilizon të gjithë kontinentin evropian”.
Dialogu Kosovë-Serbi, plani franko-gjerman
E pyetur për propozimin franko-gjerman, në kuadër të dialogut Kosovë-Serbi, Osmani nuk pranoi të shtjellojë përmbajtjen e tij, duke thënë se tani është në fazën e analizës nga zyrtarët e lartë shtetërorë, të cilët më pas do të kenë një qasje të përbashkët dhe të koordinuar.
“Pra, ne po punojmë për ta arritur këtë. Kur do të bëhet e madhe, ndoshta e arritur, është një çështje tjetër. Por ky është qëllimi ynë, duke pasur gjithmonë parasysh se ne duhet të mbrojmë dhe ruajmë integritetin territorial të Kosovës, sovranitetin, si dhe karakterin e saj unitar siç parashikohet në Kushtetutën tonë”.
Megjithatë, ajo shpjegoi se njohja reciproke është e vetmja zgjidhje që do të garantojë paqe dhe stabilitet të qëndrueshëm në rajon.