Shtetet e Bashkuara dhe Filipinet kanë njoftuar të enjten planet për ta zgjeruar praninë ushtarake të Amerikës në vendet e Azisë Juglindore, me akses në katër baza të tjera, ndërsa përpiqen t’i pengojnë veprimet gjithnjë e më agresive të Kinës ndaj Tajvanit dhe në jug, shkruan AP.
Marrëveshja u arrit kur sekretari i Mbrojtjes i ShBA-së, Lloyd Austin, ishte në vend për bisedime rreth vendosjes së forcave dhe armëve amerikane në më shumë kampe ushtarake filipinase.
Në një njoftim të përbashkët nga Filipinet dhe SHBA-të, të dy thanë se kishin vendosur të përshpejtonin zbatimin e plotë të të ashtuquajturës Marrëveshje të Bashkëpunimit të Zgjeruar të Mbrojtjes, e cila synon të mbështesë trajnimin e kombinuar, stërvitjet dhe ndërveprueshmërinë.
Si pjesë e marrëveshjes, ShBA-ja ka ndarë 82 milionë dollarë për përmirësimin e infrastrukturës në pesë lokacionet aktuale të EDCA dhe ka zgjeruar praninë e saj ushtarake në katër zona të reja në “zonat strategjike të vendit”, sipas deklaratës.
Austin mbërriti në Filipine të martën nga Koreja e Jugut, ku tha se ShBA do të rrisë vendosjen e armëve të avancuara si avionë luftarakë dhe bombardues në Gadishullin Korean, për ta forcuar stërvitjen e përbashkët me forcat e Koresë së Jugut, në përgjigje të kërcënimit bërthamor në rritje të Koresë së Veriut.
Në Filipine, aleati më i vjetër i Uashingtonit në Azi dhe një front kyç në betejën e SHBA-së kundër terrorizmit, Austin vizitoi qytetin jugor të Zamboangës dhe takoi gjeneralët filipinas dhe një kontingjent të vogël të forcave kundër terrorizmit amerikan, të bazuar në një kamp ushtarak lokal. Më shumë se 100 personelë ushtarakë amerikanë u kanë ofruar këshilla të inteligjencës dhe luftarake për vite me radhë trupave filipinase që po luftojnë kundër një kryengritjeje myslimane prej dekadash, e cila është lehtësuar ndjeshëm, por mbetet një kërcënim kryesor.
Kohët e fundit, forcat amerikane kanë intensifikuar dhe zgjeruar trajnimin e përbashkët, duke u fokusuar në gatishmërinë luftarake dhe reagimin ndaj fatkeqësive me trupat filipinase në bregun perëndimor të vendit, i cili përballet me Detin e Kinës Jugore dhe në rajonin e tij verior Luzon, përtej detit nga ngushtica e Tajvanit.
Forcave amerikane iu dha akses në pesë kampe ushtarake filipinase, ku mund të rrotulloheshin pafundësisht sipas paktit të mbrojtjes EDCA të vitit 2014.
Në tetor, SHBA-të kërkuan akses për një numër më të madh të forcave dhe armëve të saj në pesë kampe të tjera ushtarake, kryesisht në veri. Kjo kërkesë do të ishte në rendin e ditës në takimet e Austin, sipas zyrtarëve filipinas.
“Vizita e Sekretarit Austin padyshim, padyshim që do të ketë të bëjë me shumë nga diskutimet e vazhdueshme në faqet e EDCA,” tha ambasadori i Filipineve në Uashington, Jose Romualdez, në një konferencë shtypi.
Austin kishte planifikuar të zhvillonte bisedime të enjten me homologun e tij filipinas, Carlito Galvez Jr. dhe këshilltarin e Sigurisë Kombëtare Eduardo Ano, tha Romualdez. Po ashtu, Austin do t’i bëjë thirrje veçmas presidentit Ferdinand Marcos Jr, i cili mori detyrën në qershor dhe që atëherë ka ndërmarrë hapa për t’i rritur marrëdhëniet me Uashingtonin.
Shefi i mbrojtjes i ShBA është zyrtari më i fundit i lartë që viziton Filipinet pas zëvendëspresidentes Kamala Harris në nëntor, në shenjë të ngrohjes së marrëdhënieve pas një periudhe të tensionuar nën paraardhësin e Marcos, Rodrigo Duterte.