Aktori amerikan, Will Smith luan në filmin “Emancipation”, një film që rrëfen historinë e “Whipped Peter” dhe udhëtimin e tij nga skllav në ushtar.
Smith bëri një paraqitje javën e kaluar në The Daily Show të Comedy Central, ku me prezantuesin Trevor Noah ka diskutuar për filmin më të fundit të tij.
Në film ai luan një person, i cili njihet si “I rrahuri me kamxhik, Peter” ose me emrin e tij të dhënë si një njeri i skllavëruar, Gordon.
Një fotografi që tregonte shpinën e tij të plagosur pas arratisjes nga një plantacion në Luiziana të Armikes, në vitet 1860 u bë një nga imazhet e para virale, duke shfaqur brutalitetin e skllavërisë ndaj një bote që nuk mund të shikonte më larg.
Historia e Peter është frymëzimi për filmin e rikthimit të Smith, “Emancipation” , i cili fillon transmetimin në këtë të premte.
Ngjarja kryesore e filmit është lufta civile amerikane. Më 1 janar 1863, presidenti i 16-të i ShBA-së, Abraham Lincoln kishte lëshuar Deklaratën e Emancipimit duke deklaruar “se të gjithë personat e mbajtur si skllevër” brenda shteteve që ishin shkëputur nga bashkimi “janë dhe tani e tutje do të jenë të lirë”, megjithëse e la të paprekur skllavërinë në shtetet kufitare besnike.
Shpallja njoftoi gjithashtu pranimin e burrave me ngjyrë në ushtrinë e Unionit.
Mary Elliott, kuratore e skllavërisë amerikane në Muzeun Kombëtar Smithsonian të Historisë dhe Kulturës Afrikano-Amerikane në Uashington, thotë në një telefonatë në internet: “Kjo luftë kishte të bënte me skllavërinë, me aftësinë për të mbajtur skllavërinë dhe Lincoln kishte të bënte me mbajtjen e bashkimit të bashkuar”.
“Përfundimisht, ai miraton Proklamatën e Emancipimit, e cila liroi zezakët e skllavëruar vetëm në shtetet rebele. Ky është një dallim shumë i rëndësishëm. Një shtet si Maryland nuk u largua nga bashkimi dhe ende ruante skllavërinë. Kjo do të thoshte se skllavëria nuk kishte marrë fund në të gjithë kombin”.
Peter ishte në një nga shtetet jugore që ishin rebeluar. Ai ishte mes 40 njerëzve të skllavëruar në një plantacionin të gjerë të pambukut dhe qepëve në Luiziana. Ata iu nënshtruan një mizorie të papërshkrueshme.
Në mars të vitit 1863 Peter organizoi një arratisje të jashtëzakonshme. Për 10 ditë ai ishte në arrati, gjuetarët dhe qentë mbrapa tij duke maskuar aromën e tij me qepë dhe duke lundruar në gjirin e pabesë.
Dyzet milje më vonë, ai më në fund arriti në ushtrinë e Unionit të stacionuar në Baton Rouge – ai më në fund ishte një njeri i lirë, shkruan The Guardian.
Por, përpara se të regjistrohej në një regjiment të Zi, ai u ekzaminua nga mjekë ushtarakë. Një dëshmitar i ka thënë gazetës New York Daily Tribune: “Ai e tërhoqi grumbullin e leckave të pista që gjysma ia fshihnin shpinën. Ai dërgoi një emocion tmerri për çdo person të bardhë të pranishëm, por ata pak zezakë që prisnin i kushtuan pak vëmendje spektaklit të trishtuar, skena të tilla të tmerrshme duke u njohur me dhimbje për të gjithë.”
Pamja tronditëse u kap nga fotografët nga New Orleans William McPherson dhe J Oliver. Në portretin, i cili u bë i njohur si “Shpina e rrahur”, Peter ulet me dorë në bel, prapa kamerës, duke hedhur një vështrim mbi supe. Lëkura e tij është e copëtuar me një hartë të kryqëzuar të plagëve, ku është një akt abuzimi që Peter ka thënë se e la në shtrat për dy muaj.
Fotoja është publikuar në Harper’s Magazine dhe ka bërë bujë. Ai qarkulloi me zjarr në të gjithë vendin nga abolicionistët dhe u botua në mbarë botën.
Ndryshe nga rrëfimet e shkruara të skllavërisë, shumë shpesh të hedhura poshtë si të paverifikueshme, fotografia ofronte prova të pakundërshtueshme dhe të brendshme.
Imazhi mund të shihet si një rastësi e videove të telefonave celularë që tani kapin brutalitetin e policisë kundër njerëzve me ngjyrë, duke nxitur lëvizjen “Black Lives Matter”.
Peter u regjistrua për të shërbyer si ushtar në Gardën vendase të Luizianës, një regjiment i ushtrisë së Unionit i përbërë tërësisht nga rekrutë të lirë zezakë, në një përpjekje për të çliruar të tjerët. Ai u raportua se kishte luftuar me guxim në sulmin e Bashkimit në Port Hudson në korrik 1863.
Gjurma më pas zhduket, pasi nuk dihet për jetën e Peter. Por, fotografia e tij që varet në Galerinë Kombëtare të Portreteve të Smithsonian vazhdon të trazojë, të ndjekë, të lëvizë, të gorojë dhe të frymëzojë.
Elliott, 56, i cili ka intervistuar Smithin për filmin e ri, reflekton: “Kur e shoh atë fotografi, më bën të mendoj se sa është e rëndësishme që ne jemi në kontakt me njerëzimin tonë duke njohur çnjerëzimin dhe ne e kuptojmë këtë, me historinë e Peter; forca e një njeriu është qëndrueshmëria, ajo që ka përjetuar, por edhe forca e atij njeriu është ta shohë luftën deri në fund.
“Pra, tani ju keni hyrë në kampin e ushtrisë së Bashkimit dhe do t’i bashkoheni luftës. Për mua, zezakët që e bënë këtë nuk e çliruan vetëm veten nga skllavëria. Ata e çliruan kombin nga robëria e skllavërisë dhe kjo nuk mund t’i humbasë askujt”.
Filmi i “Emancipation” është frymëzuar nga historia e vërtetë e Gordon, “Whipped Peter” dhe me regji të Antoine Fuqua.
Smith u ka thënë gazetarëve në premierën e filmit se ai shpreson që filmi do të zbulojë fuqinë e shpirtit njerëzor.